Testis varisi, diğer adıyla varikosel, erkeklerin yaklaşık %15'inde görülmektedir. Kısırlık tedavisi gören erkeklerin ise %40'ında testis varisi olduğu anlaşılmıştır. Bu durum genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar ve zamanla ilerler. Varikosel, bir toplardamar hastalığıdır ve genetik yapıya bağlı olarak ayakta fazla duran kişilerde ağrı ve görüntü bozukluğu ile kendini gösterir. Kısırlık tedavisi sırasında yapılan el muayenesi ile varikosel teşhis edilebilir. Varikosel, testis toplardamarlarında genişleme meydana gelmesidir. Yani, toplardamar içinde bulunan ve ters akımı engelleyen kapakçıkların yetersiz kalması sonucu damar çapı genişler. Bu durumda toplardamar çıkışında basınç artar ve testis içinde kan dolaşımı bozulur, bu da varisleşmeye neden olur. Testis varisi, testis torbasındaki sıcaklığı artırarak sperm üretimini bozar ve sperm hareketliliği ile sayısını etkileyerek kısırlığa yol açabilir.

Testis varisinin en belirgin özelliği, testis torbasından bacağa yayılan ağrı ve sıcak ortamda testis torbasında belirginleşen kıvrımlı damar yapısıdır. Bunun yanı sıra, kısırlık testi de varikosel hastalığının saptanması için yapılan testlerden biridir. Varikosel, kısırlık veya ağrı olmadıkça cerrahi müdahale gerektirmeyen bir hastalıktır. Cerrahi müdahale sonrasında, ortalama üç ay içinde sperm sayısında artış ve iyileşme görülür.

Testis varisi, iki testisten gelen damarların yapısına bağlı olarak genellikle sol testiste oluşur. Nadiren sağ testiste de varikosel oluşabilir. Testislerde hafif ağrı ve sürekli bir sancı vardır. Bu sancı, sırt üstü uzanıldığında nispeten azalır. Ağrı genellikle ayakta dururken ya da sabahları daha belirgindir.

Varikosel ile testis toplardamarları genişler ve bu genişleme sonucu oluşan şişlik el ile anlaşılabilir. Kan akışının bozulmasıyla cinsel isteksizlikler meydana gelebilir. Testis varisi, tedavi edilmediği takdirde erkeklerde uzun vadeli kısırlık ve cinsel fonksiyon bozukluklarına yol açabilir.

Testis varisinin önlenmesi zordur, çünkü genetik faktörler ve damar yapısı gibi kontrol edilemeyen etkenler rol oynar. Ancak, varikoselin ilerlemesini yavaşlatmak için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir:

Cerrahi müdahale, varikosel tedavisinde etkili bir yöntemdir. Mikrocerrahi varikoselektomi, en yaygın kullanılan cerrahi tekniklerden biridir ve yüksek başarı oranına sahiptir. Bu yöntem, toplardamarların bağlanarak genişlemiş damarların kan akışının düzeltilmesini sağlar. Ameliyat sonrası dönemde, hastaların büyük bir kısmında sperm kalitesinde ve hareketliliğinde belirgin bir iyileşme gözlemlenir.

Testis varisi (varikosel), erkeklerde yaygın olarak görülen ve kısırlık ile cinsel fonksiyon bozukluklarına yol açabilen bir durumdur. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın ilerlemesini önleyebilir ve yaşam kalitesini artırabilir. Varikosel belirtileri fark edildiğinde, bir uzmana başvurmak önemlidir.